بارها شده وقتی بـه منطقه ای سفر مـی کنیم درون غرفه های مربوط بـه جاذبه های گردشگری آن منطقه لباس هایی مـی بینیم کـه مـی توان با آن عکسی بـه یـادگار انداخت. ع سراستین همـین حالا هم بسیـاری هستند کـه در آلبوم عهایشان تن پوش رنگارنگی از مقصد خود بـه تن دارند که تا یـادگاری باشد از خاطرات خوش سفر و البته فرهنگی کـه حالا سنجاق بـه آلبوم عها شده است.
لباس اقوام ایرانی بـه تنـهایی مـی تواند جاذبه ای به منظور گردشگری باشد. ع سراستین لباس هایی کـه هر کدام حکایت خود را دارند و برخی شان هم آرام آرام فراموش مـی شوند و جایشان را بـه زمختی جین مـی دهند. این روزها کـه حرف از گردشگری خلاق درون مـیان هست خوب هست یکی از مـهم ترین اهرم های رسیدن بـه آن هم احیـا شود. درون این گونـه، ع سراستین گردشگران درون قامت شـهروند بـه کشورها مـی روند و قصدشان زندگی با مردمان آن منطقه به منظور آشنایی با فرهنگ و رسومشان است. این گونـه درون حالی بسیـار مورد توجه قرار گرفته هست که ایران از جاذبه های اینچنینی روز بـه روز دورتر مـی شود. اگر شما درون بازار های قزوین و کاشان و شیراز قدم بزنید اثری از لباس های رنگین این منطقه درون پوشش مردم نمـی بینید و این هشداری به منظور آینده گردشگری ایران است.

ترکمن؛ لباسی بـه رنگ یـاقوت ترکمن های مانـه و سملقان هم جزئی از خراسان شمالی اند، اما آنـها شاید از معدود قوم های ایرانی هستند کـه هنوز با همان شکل و شمایل سابق لباس مـی پوشند. پوشش بانوان و مردان ترکمن خراسان شمالی با استفاده از ابریشم و پشم ان تهیـه مـی شود و بیشتر شامل چاوک، کولته، چلپی و یلک است.
چاوک، لباسی شبیـه مانتوهای امروزی هست که پارچه آن از ابریشم قرمز رنگ و آستر زیر پارچه نیز درون حاشیـه ها و سرآستین ها سوزن دوزی دارد. چلپی، زیباترین لباس سوزن دوزی ترکمن و از جنس ابریشم هست که با داشتن تنوع و ظرافت خاصی درون مراسم ازدواج بـه عروس مـی پوشانند. یلک هم تنـها لباسی هست که با زیورآلات و سکه تزئین مـی شود و بر سر مـی اندازند و جنس آن نیز از ابریشم است.
«دون» نام لباس محلی مردان ترکمن هست که جنس آن ابریشم قرمز تیره و با راه راه مشکی بوده و نوع سوزن دوزی آن، قیطان دوزی هست که با عرض دو سانت و به رنگ مشکی و قرمز درون کناره ها و سرآستین لباس دوخته مـی شود.خراسان شمالی؛ درون جستجوی البسه قدیم لباس های محلی مردم خراسان شمالی با داشتن تنوع چشمگیر رنگ و طرح، علاوه بر این کـه پوشش اسلامـی و کاملی به منظور زنان و مردان است، چون بیشتر برگرفته از زیبایی های طبیعت و رنگ های شاد فصل بهار هستند، سبب آرامش روحی و روانی استفاده کنندگان هم مـی شود. البسه زنان و ان کرمانج این استان غالبا شامل پنج قسمت یـاشار یـا اغلب (چارقد)، کراس (بلوز)، شیلوار (دامن)، جلیقه و شلیته است.
مردان کرمانج لباسشان شامل عرق چین کـه لاو، لچگ و... هست که همانند پوشاک بانوان دارای رنگ های شاد و برگرفته از طبیعت است. هرچند بسختی مـی توان درون شـهرهای این استان چنین پوششی را دید، اما هستند خانوارهایی کـه هنوز لباس برایشان اهمـیت سابق را دارد، بنابراین اگر گذارتان بـه این منطقه از ایران افتاد کار سختی به منظور یـافتن چنین لباس هایی درون این منطقه نخواهید داشت.همدان؛ «سرکی» بـه سر «آجیده» بـه پا لباس اهالی همدان از سرپوش گرفته که تا کفش مـیان مردان و زنان چندان تفاوتی ندارد. بافت پارچه و کفش ها بخصوص گیوه پیش از ورود اجناس خارجی یـا کارخانـه ای آن درون روستاها و آبادی های این استان متداول است. ناگفته نماند گیوه های ملایر کـه به آن «آجیده» مـی گویند شـهرت بسیـاری درون این منطقه دارد. پوشاک زنان این منطقه هم شامل چارقد، تن پوش و پاپوش است. درون مناطق شین این استان مثل تویسرکان و اسدآباد چارقد را «سرکی» مـی گویند و از جنس متقال، نجمـه، اطلسی و ابریشم تهیـه مـی کنند. از روبند امروزه کمتر استفاده مـی شود، اما درون گذشته بسیـار متداول بوده است. تن پوش دیگر زنان این منطقه تومبال یـا «پاتول» هست که زنان آن را زیر دامن های چین دار کوتاهی کـه به آن «شوال قری» یـا «قرقره تومبان» گفته مـی شود، مـی پوشند.کردستان؛ لباسی همرنگ با طبیعت کردها طی قرن های متمادی با لباس محلی خود پیوند عاطفی، عقیدتی و سنتی شدیدی برقرار کرده اند و علاقه زیـادی بـه حفظ و نگهداری لباس سنتی خود کـه نشانگر هویت فرهنگی آنـهاست، دارند. لباس و پوشاک کردها از تنوع و غنای فوق العاده ای هم برخوردار است.
یکی از ویژگی های لباس کردی این هست که هرگز یکرنگ و تیره نیست، بلکه همـیشـه با ترکیب رنگ های مختلف، چشم ها را بـه خود جلب مـی کند و انسان را بـه این باور مـی رساند کـه تمام عناصر طبیعت و محیط پیرامون ازجمله مرغزارهای سرسبز، گل های رنگارنگ، سپیدی برف ها، آسمان صاف و آبی، سیلاب های خروشان درون این تنوع رنگ تأثیر مـهمـی داشته اند.
هرچند پوشاک نواحی مختلف کردستان مانند اورامان ، سقز، بانـه ، گروس ، سنندج ، مریوان و... متفاوت هست ، اما از نظر پوشش کامل بدن ، همـه با هم یکسان هست .فارس؛ لباسی کـه مـی تواند برند باشد لباس های محلی استان فارس از زیباترین جاذبه های فرهنگی سراسر ایران است. یک نمونـه از لباس های محلی و سنتی مردم استان فارس لباس عشایر است. لباسی کـه شاید به منظور گردشگری ایران همچون یک برند معروف ظرفیت تبلیغ داشته باشد. هنوز هم مـیان عها و تصاویر سیـاحان خارجی درون ایران مـی توان لباس های عشایر را یـافت و همـین موضوع نشان مـی دهد لباس ها چقدر مـی توانند درون وجهه و بازتاب فرهنگ ایران موثر باشند. پوشاک زنان عشایر شامل کلاهک، آرخالق، تنبان، پاپوش، روسری، پیراهن، دامن(قر) هست که بیشتر درون رنگ های بسیـار شاد و متنوع و الهام گرفته از طبیعت تهیـه مـی شود. پوشاک مردان عشایر نیز شامل کلاه، پیراهن، آرخالق، شال کمر، چقه و کپنک است. لباس عروس ها درون جنوب فارس توسط زنان هنرمند شـهر اوز تهیـه مـی شود؛ کاری کـه به نام خوس بافی مـی خوانند و رونق خوبی دارد.کهگیلویـه و بویراحمد؛ جلوه گری رنگ درون زاگرس لباس محلی زنان کهگیلویـه و بویراحمد، جلوه گری رنگ ها بر دامنـه زاگرس است. پوششی سرشار از رنگ ها و پارچه های زیبا کـه شمایل شگفتی بـه زنان این استان بخشیده است. جالب این کـه پایبندی بـه استفاده از لباس محلی حتی مـیان زنان شـهرنشین این استان علاوه بر زنان روستایی و عشایری دیده مـی شود و با قدم زدن درون خیـابان های شـهرهای این استان مانند یـاسوج، سی سخت، گچساران و... این موضوع بخوبی مشاهده مـی شود. درون پایین لباس های زنان بویراحمدی شیـار های بسیـار زیبا و قیمتی دوخته مـی شود کـه این درون زمان هخاان نیز رایج بوده است. لباس زنان از گران ترین پارچه ها تهیـه و به صورت بسیـار زیبا طراحی شده است.گیلان؛ آوازه جهانی به منظور لباس گیلانی لباس محلی گیلان از زیباترین لباس های ایرانی است. آنقدر کـه آوازه اش جهانی شده و به بازی های المپیک هم رسیده است. درون این مـیان لباس زنان گیلک خوش رنگ و نگار هست و دل هر گردشگری را مـی برد. لباس زنان روستایی گیلان با طرح های شاد و پرنقش و نگار قاسم آبادی، دیلمانی، تالشی و دامن های بلند چین دار قدمتی ۴۰۰۰ ساله دارد. روسری و سربند (لچک) پیراهن یـا جمـه، جلیقه کت، الجاقبا، دامن، شلیته، شلوار و چادر کمر از بخش های اصلی لباس محلی زنان گیلان است. «الجاقبا» پوشش دوخته شده ای از مخمل یـا پارچه چادر شب هست که پوشش زنان درون کوهستان های شرقی و قاسم آباد بوده است.
چادر کمر، پوششی هست که بانوان گیلانی آن را بـه کمر مـی بندند. بانوان ساکن جلگه بـه آن «کمردبد» مـی گویند همچنین درون گویش محلی بـه چادرشب «چارشو» گفته مـی شود و رنگ اصلی زمـینـه آن معمولا قرمز است.لباس اقوام بـه تن سیـاستمدارن لباس ها جزوی مـهم از فرهنگ مردمند، همـین نکته هاست کـه بسیـاری از سیـاستمداران به منظور نشان حسن نیت خود بـه مردمان مقصد سفرشان، لباس آنـها را بـه تن مـی کنند. محمود احمدی ن ژاد درون این مـیان رکورد دار بود. او درون سفرهای استانی اش بـه مناطق مختلف ایران لباس اقوام ایرانی را بـه تن مـی کرد و حتی این کار را درون حد یک کار تشریفاتی محسوب نمـی کرد و گاه با همان لباس بـه ایراد سخنرانی مـی پرداخت. رئیس جمـهور سابق کشورمان درون سفرهای خارجی اش هم بـه این گونـه عمل مـی کرد و البته از نظر فرهنگی باعث نزدیکی دو کشور مـی شد. شاید او را درون لباس مردمان تاجیکستان و البته لباس اقوام آفریقایی را بـه یـاد بیـاورید. البته سایر سیـاستمداران نیز از این قاعده کم و بیش مستثنا نیستند از جمله غلامعلی حداد عادل درون سفری کـه به ترکمن صحرا داشت، لباس اقوام آن خطه را بـه تن کرد.سمنان؛ ساده مثل زندگی این کـه نوع لباس هر قوم را جغرافیـای محل زندگی و نیـازهای آن قوم تعیین مـی کند دلیلی هست بر سادگی و زیبایی لباس اهالی سمنان، هر چند درون این منطقه دیگر نمـی توان براحتی لباس های اصیل را دید، اما شاید بتوان رد چنین گنجینـه هایی را درون روستاهای سمنان پیدا کرد. لباس هایی کـه برای مردان شامل کت چُقا، شلوار کمری و گیوه هست و به منظور زنان شامل چارقد، پیراهن کمر چین دار، شلیته، تنبان، جلیقه، اُرسی، چادر محلی و پاپوش زنانـه کـه بسته بـه فصل گرم یـا سرد متفاوت هست .قزوین؛ پاپوش زنان کلاه مردان در پوشش مردمان قزوین، کلاه نقشی اساسی دارد. این را مـی توان هنوز بـه چشم دید. کلاه یکی از موارد تمایز طبقاتی مردان قزوینی است. استفاده از کلاه درون گذشته هم بین مردان بسیـار مرسوم بوده و هر شخص بـه فراخور شغل و شرایط اقتصادی از کلاهی ویژه استفاده مـی کرده است. پیراهن های این منطقه معمولا بـه رنگ سفید و ساده تهیـه مـی شود. بعد از آن پیراهن هایی با یقه های بلند بـه نام یقه قزاقی مرسوم شد و بعد از آن هم یقه ملایی جای آن را گرفت. زنان قزوینی، اما زیر پیراهن خود شلیته بـه تن مـی کنند، بـه طوری کـه یک وجب یـا حتی کمتر از دامن بیرون بیـاید. پاپوش زنان هم حکایت کلاه مردان است. کفش ها مـیان زنان بـه فراخور وضع مالی خانواده تعیین مـی شود. تهیدستان گیوه های ظریف بـه پا دارند و زنان اعیـان هم از کفش های چرمـی با مدل های مرسوم استفاده مـی کنند.: ع سراستین




[لباس اقوام ایرانی و فرهنگ پوشش | هنر اسلامـی ع سراستین]

نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 17 Jul 2018 13:20:00 +0000